Sunday 28 April 2019

Koρόνιξα

Η πτώση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας το 1461 μ.χ  βρίσκει τους προγόνους μου κυνηγημένους από την Οθωμανική βαρβαρότητα. Κατά το διωγμό του 1647 και τη φυγή τον Ορθόδοξων Ελλήνων απόγονος του Μανουήλ υιού του Κόρωνος Ξένου ανέλαβε την καθοδήγηση των οικογενειών στα δύσβατα και δασώδη όρη νοτίως της Τραπεζούντας για αναζήτηση ασύλου. Μετά από πολυήμερη πορεία στα όρη Ζύγανα (όπου οι μύρριοι του Ξενοφώντα  αναφώνησαν το γνωστό Θάλαττα θάλαττα), περιπλανήθηκαν μαζί με τα ζώα τους κουβαλώντας τρόφιμα και σπόρους. Μετά από δεινά και στερήσεις φτάσαν στην κορυφή του χωριού που ονομάστηκε Κορόνιξα. Στα στρατηγικά αυτά υψώματα (50 χλμ. δυτικά της Αργυρούπολης), διεξάγονταν πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ των Τουρκομάνων και των Κομνηνών, όπου χύθηκε πολύ αίμα κατά τις παραδόσεις και αποτέλεσαν ενιαίο ρου του ποταμού. Οι Τουρκομάνοι το ονόμασαν Καν-Κανα (αίμα εις αίμα). Ήταν το οχυρό των Ρώσων 1916-1917 κατά τη Ρώσικη κατάληψη. Εκεί έγινε και η οπισθοχώρηση των Ρώσικων στρατευμάτων.
Η Κορόνιξα αποτέλεσε σπουδαίο κέντρο Ελλήνων και κατά την εποχή των Βυζαντινών και κατά την εποχή του Μ.Αλεξάνδρου. Το χωριό ερημώθηκε το 13ο αιώνα και επανιδρύθηκε το 1647.
Το 1730 αποτελούνταν από 700-800 οικογένειες που ασχολιόντουσαν με τα μεταλλεία. Βρέθηκε Βυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου και κάστρο του Αγίου Θεοδώρου. Οι πρόγονοί μου θεώρησαν ότι η επιλογή ήταν θεόσταλτη, διότι 7 φορές ερημώθηκε και 7 φορές ανοικοδομήθηκε το χωριό αυτό.
Μετά την Αργυρούπολη αποτελεί τη δεύτερη τοποθεσία όπου ανέδειξε πλήθος λογίων που βοήθησαν τη μόρφωση και προαγωγή ολόκληρης της επαρχίας. Η Κορόνιξα (Kurukse ή Gemlu Koyu) υπέκρυπτε στα πλουσιώτατα μεταλλεύματα χαλκού, αργύρου και μαγγανίου η εκμετάλλευση των οποίων από το 1675 μ.χ μέχρι και 19ο αιώνα βοήθησε τη λαμπρότατη ακμή του χωρίου αυτού. Ειδικό Φιρμάνι εκδόθηκε για την εκμετάλλευση του αμύθητου θησαυρού.  Κατέστη δε καταφύγιο ασφαλές για τους κατατρεγμένους Έλληνες του Πόντου οι οποίοι βρίσκαν προστασία από τους Αρχιμεταλλουργούς προγόνους μου.
Οι καταγραφές προέρχοντα από χειρόγραφα του παππού Θεόδωρου Παπανικόλα ή Μανουηλίδη , περισωθέντα δι’ αντιγραφής από τον Χατζή Παπά Χρύσανθο Συμεωνίδη ο οποίος κράτησε αυτές τις ιστορικές σημειώσεις.
 Οι Σουλτάνοι επεδύκνυαν το δέοντα σεβασμό στους Αρχιμεταλλουργούς οι οποίοι τύγχαναν της εκτίμησής τους.



Συνεχίζεται

Αμμανατίδου Παναγιώτα
Απόγονος προσφύγων Ελλήνων του Πόντου

Η άγνωστη ιστορία των Ελλήνων του Πόντου



 Με ρίγη και συγκίνηση αλλά και περηφάνια για την ένδοξη καταγωγή των προγόνων μου μέσα από τις σελίδες της Hellas-News θα προσπαθήσω να γνωρίσει ο αναγνώστης ένα συναρπαστικό κομμάτι της ιστορίας 2.850 χρόνων ενός περήφανου τμήματος του Ελληνισμού, που παρέμεινε ζωντανό και δημιουργικό παρά τις ιδιαίτερα αρνητικές συνθήκες που συνεπάγονταν η απομόνωσή του στις μακρινές και απόκρημνες βορειοανατολικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Θα υπάρξει μία εκτενής αναφορά που θα περιγράφει την ιστορία της οικογένειάς μου και τη διαδρομή της από τις παραλιακές περιοχές της Τραπεζούντας (1461– 1660 μ.χ), στην ενδοχώρα, στα μεταλλεία της Αργυρούπολης νοτίως της Τραπεζούντας (1660-1880), από εκεί στα Κοτύωρα (1880-1882) και τέλος στα μαρτυρικά χωριά  του Karasu Adapazari στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας ανατολικά του Σαγγάριου ποταμού.

Πρόκειται για τη μοναδική ίσως οικογένεια στα παγκόσμια χρονικά, που έχει να αναδείξει 52 συνεχόμενες γενεές Ιερέων στον Πόντο. Αν αναλογιστούμε ότι με το Χριστό μας χωρίζουν μόνο 85 γενεές, ο αναγνώστης διακρίνει τη σπουδαιότητα της εν λόγω καταγραφής  και αφήγησης.
 Δεν υπάρχει αμφισβήτηση για την αρχέγονη καταγωγή των Ποντίων. Η ποντιακή διάλεκτος κατάλοιπο της Ιωνικής διαλέκτου, τα εθνολογικά χαρακτηριστικά, τα ονόματα, οι συνήθειες, οι δοξασίες συνθέτουν ένα πολιτιστικό μωσαϊκό του αρχαίου Ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού μας. Αυτούσιες λέξεις της Ομηρικής συναντώνται μόνο στην Ποντιακή διάλεκτο σήμερα. Αυτή τη  μητρική μου γλώσσα που άκουγα μέσα στο σπίτι από τους παππούδες μου.   
 Πανάρχαια η παρουσία των Αρχαίων Ελλήνων στις ακτές του Ευξείνου ή του Άξενου Πόντου τουλάχιστον από το 785 π.χ. Η Αργοναυτική εκστρατεία και οι μύθοι του Τρωικού πολέμου, αποδεικνύουν  την πανάρχαια παρουσία των Ελλήνων στον Πόντο.
 Με πρώτη πόλη αποικισμού τη Σινώπη, εποικίζεται ο παράλιος Πόντος και δημιουργούνται σημαντικά εμπορευματικά και διακομιστικά κέντρα μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.  Ηράκλεια, Ινέπολη, Αμισός, Θέρμη, Οινόη, Κοτύωρα, Τρίπολη, Κερασούς, Τραπεζούς, Αθήνα, Αργυρούπολη, Κασσιόπη, Κόραλα, Ρίζαιον, Πλάτανα κλπ.
 Αν σήμερα μπορούμε να είμαστε περήφανοι για την ποντιακή μας καταγωγή είναι διότι ειδικά μέσω του διαδικτύου παρακολουθούμε τους παραχαράκτες της ιστορίας να προσπαθούν να αλλοιώσουν την Ελληνικότητά μας. Δεν είμαστε «ΠΟΝΤΙΟΙ», όπως θέλουν να μας αποκαλούν μερικοί αφελείς και με βασική έλλειψη γνώσεων στο βασικό μάθημα της ιστορίας. Είμαστε «ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ». Από το μεγάλο Γεωγράφο το Στράβωνα, το μεγαλύτερο Γεωγράφο όλων των εποχών που καταγόταν από τον Πόντο και το “EΣΤΙΝ ΟΥΝ ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» μας χωρίζουν 20 ένδοξοι αιώνες.
 Χαρακτηριστική η έκπληξη των Μυρίων του Ξενοφώντα στην περιοχή της Τραπεζούντας στις αρχές του 400 π.χ. όταν κατάπληκτοι συνάντησαν ανθρώπους να μιλούν την ίδια γλώσσα με αυτούς, να πιστεύουν στους Αρχαίους Έλληνες Θεούς, όταν αναφώνησαν το περίφημο «ΘΑΛΑΤΤΑ, ΘΑΛΑΤΤΑ», από τη βουνοκορφή της Ζύγανας, νότια της Τραπεζούντας.
 Σθεναρή η απειλή της κοσμοκράτειρας Ρώμης με τη συμμαχία του Βασιλείου του Πόντου (363-63 π.χ) με το Βασίλειο της Μακεδονίας και με την Αθήνα. Ο γενναίος τελευταίος και βασιλιάς ο Μιθριδάτης ο 6ος ο Ευπάτορας σημαντικότερος όλων κυριαρχεί σ' όλη τη Μ. Ασία.
 Ο ποντιακός Ακριτικός κύκλος τραγουδιών που τραγουδιούνται από τους νέους ποντιακής καταγωγής ακόμα και σήμερα, αποτυπώνει, αποδεικνύει και αντικατοπτρίζει τη βαθιά ελληνικότητά μας. Απαράμιλλο το πάθος για την Ελευθερία.
 Είμαστε περήφανοι για ακόμα ένα μεγάλο σταθμό στην ιστορία. Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας (1204-1461 μ.χ), αποτελούσε ένα διαυγή, συνεκτικό, καθαρό και συμπαγές κρατικό μόρφωμα κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, σωστό Ελληνικό στολίδι στην Ανατολή.
 Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους και για 2,5 σχεδόν αιώνες η καρδιά του Ελληνισμού που ήδη είχε εκχριστιανιστεί χτυπούσε στον ηρωϊκό Πόντο. Θρύλοι, κώδικες, σιγίλια, κατέγραφαν οι Μοναχοί μας στα Μοναστήρια του Πόντου, στο Βαζελώνα, στην Παναγία του όρους Μελά (Σουμελά), στον Άγιο Γεώργιο τον Περιστερεώτα.
 Η Τραπεζούντα αποτελεί το διακομιστικό λιμάνι για το δρόμο του μεταξιού για πάρα πολλούς αιώνες. Ο Πόντος αποτελεί την καλύτερη χαρτογραφημένη περιοχή όλου του κόσμου, γεγονός που αποδεικνύει τη γεωστρατηγικής σημασίας θέσης του Πόντου.



 Μπορεί οι επόμενες αιώνες που ακολούθησαν κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, να μην αποτυπώνουν την περασμένη αίγλη και τα μεγαλεία του παρελθόντος, όμως θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι κατά τον 17ο-18ο αιώνα οι Ελληνικοί Χριστιανικοί πληθυσμού βιώνουν ένα σφοδρό βίαιο κύμα μαζικών εξισλαμισμών.

 Η ιστορία των Παπαδοπουλαίων ή Παπαζογλάντ ή Παπαδάντ, (ανιόντες συγγενείς πρόγονοι από την πλευρά της μητέρας μου), αλλά και των Αμανατάντ ή Αμανατιδέων (από την πλευρά του πατέρα μου που ακολουθούσαν τις μετοικεσίες στον Πόντο), αποτελούν το πιο κλασσικό παράδειγμα των δεινών που υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου μετά την πτώση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας του τελευταίου προπύργιου του Ελληνισμού στον κόσμο.
Είναι από τις οικογένειες που προσπαθούσαν να αποφύγουν το βίαιο εξισλαμισμό με τις συνεχείς μετοικεσίες από τόπο σε τόπο. Η συμβολή στα γράμματα των Ιερέων προγόνων μου, συναντώνται σε πάμπολλες βιβλιογραφικές πηγές.
 
Αμμανατίδου Παναγιώτα
Απόγονος προσφύγων Ελλήνων του Πόντου

Friday 19 January 2018

ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΤΑΚΙΔΗΣ Α
Ένα βίντεο που κάνει την καταγραφεί των γεγονότων στην πορεία ενός αιώνα από το Ατά Παζάρ του Πόντου - στην Ακρινή … Θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος που θα προβληθεί κατά την παρουσίαση του βιβλίου μου στην αίθουσα στο πολύκεντρο της Ακρινής …