Koρόνιξα

Η πτώση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας το 1461 μ.χ  βρίσκει τους προγόνους μου κυνηγημένους από την Οθωμανική βαρβαρότητα. Κατά το διωγμό του 1647 και τη φυγή τον Ορθόδοξων Ελλήνων απόγονος του Μανουήλ υιού του Κόρωνος Ξένου ανέλαβε την καθοδήγηση των οικογενειών στα δύσβατα και δασώδη όρη νοτίως της Τραπεζούντας για αναζήτηση ασύλου. Μετά από πολυήμερη πορεία στα όρη Ζύγανα (όπου οι μύρριοι του Ξενοφώντα  αναφώνησαν το γνωστό Θάλαττα θάλαττα), περιπλανήθηκαν μαζί με τα ζώα τους κουβαλώντας τρόφιμα και σπόρους. Μετά από δεινά και στερήσεις φτάσαν στην κορυφή του χωριού που ονομάστηκε Κορόνιξα. Στα στρατηγικά αυτά υψώματα (50 χλμ. δυτικά της Αργυρούπολης), διεξάγονταν πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ των Τουρκομάνων και των Κομνηνών, όπου χύθηκε πολύ αίμα κατά τις παραδόσεις και αποτέλεσαν ενιαίο ρου του ποταμού. Οι Τουρκομάνοι το ονόμασαν Καν-Κανα (αίμα εις αίμα). Ήταν το οχυρό των Ρώσων 1916-1917 κατά τη Ρώσικη κατάληψη. Εκεί έγινε και η οπισθοχώρηση των Ρώσικων στρατευμάτων.
Η Κορόνιξα αποτέλεσε σπουδαίο κέντρο Ελλήνων και κατά την εποχή των Βυζαντινών και κατά την εποχή του Μ.Αλεξάνδρου. Το χωριό ερημώθηκε το 13ο αιώνα και επανιδρύθηκε το 1647.
Το 1730 αποτελούνταν από 700-800 οικογένειες που ασχολιόντουσαν με τα μεταλλεία. Βρέθηκε Βυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου και κάστρο του Αγίου Θεοδώρου. Οι πρόγονοί μου θεώρησαν ότι η επιλογή ήταν θεόσταλτη, διότι 7 φορές ερημώθηκε και 7 φορές ανοικοδομήθηκε το χωριό αυτό.
Μετά την Αργυρούπολη αποτελεί τη δεύτερη τοποθεσία όπου ανέδειξε πλήθος λογίων που βοήθησαν τη μόρφωση και προαγωγή ολόκληρης της επαρχίας. Η Κορόνιξα (Kurukse ή Gemlu Koyu) υπέκρυπτε στα πλουσιώτατα μεταλλεύματα χαλκού, αργύρου και μαγγανίου η εκμετάλλευση των οποίων από το 1675 μ.χ μέχρι και 19ο αιώνα βοήθησε τη λαμπρότατη ακμή του χωρίου αυτού. Ειδικό Φιρμάνι εκδόθηκε για την εκμετάλλευση του αμύθητου θησαυρού.  Κατέστη δε καταφύγιο ασφαλές για τους κατατρεγμένους Έλληνες του Πόντου οι οποίοι βρίσκαν προστασία από τους Αρχιμεταλλουργούς προγόνους μου.
Οι καταγραφές προέρχοντα από χειρόγραφα του παππού Θεόδωρου Παπανικόλα ή Μανουηλίδη , περισωθέντα δι’ αντιγραφής από τον Χατζή Παπά Χρύσανθο Συμεωνίδη ο οποίος κράτησε αυτές τις ιστορικές σημειώσεις.
 Οι Σουλτάνοι επεδύκνυαν το δέοντα σεβασμό στους Αρχιμεταλλουργούς οι οποίοι τύγχαναν της εκτίμησής τους.



Συνεχίζεται

Αμμανατίδου Παναγιώτα
Απόγονος προσφύγων Ελλήνων του Πόντου